نورپردازی خانه، یکی از مهمترین جنبه‌های طراحی داخلی است و نقشی کلیدی در دکوراسیون منزل دارد. این مسئله بسیار فراتر از یک بحث جانبی است و می‌تواند فضای یک اتاق را کاملا تغییر دهد. هر طراح باتجربه‌ای به شما خواهد گفت که نورپردازی یک عنصر ضروری در هنگام تزئین اتاق است و این قابلیت را دارد که بهترین ویژگی‌های خانه شما را برجسته کند و ایرادات احتمالی آن را بپوشاند. اکنون که متوجه میزان اهمیت نورپردازی در دیزاین منزل و طراحی داخلی شدیم، این سوال مطرح می‌شود که انواع نورپردازی خانه کدام‌اند و چگونه باید نورپردازی مناسب را انتخاب کنیم؟
در درجه اول نورپردازی داخل ساختمان را به دو نوع طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌کنند.
1. نورپردازی طبیعی
به عبارت ساده، نور طبیعی نوری است که به طور طبیعی تولید می‌شود و منبع رایج آن خورشید است. نور طبیعی معمولا با استفاده از شیشه‌های بیرونی منزل (پنجره‌ها، نورگیرها و مواردی از این قبیل) با توجه به میزان نورگیر بودن آن، وارد می‌شود و این امکان را به افراد می‌دهد که با توجه به سلیقه خود فضا را روشن کنند و از نور روز استفاده کنند.
2. نورپردازی مصنوعی
در مقابل نور طبیعی، نور مصنوعی وجود دارد که ساخت بشر است. درواقع از آن جایی که زمان استفاده از نور روز محدود است، بشر به خلق المان‌های جایگزین رو آورده است. امروزه اصطلاح “روشنایی مصنوعی” به طور کلی به روشنایی اطلاق می‌شود که از لامپ‌های الکتریکی سرچشمه می‌گیرد.
1. نورپردازی محیطی یا عمومی
نور محیطی یا عمومی، نوری است که به صورت یکنواخت و یکسان اتاق را روشن و سطح کلی نور موردنیاز فضا را تامین می‌کند. منابع نور محیطی معمولا نورپردازی‌های بالای سر هستند، مانند چراغ‌های سقفی، لوستر و مواردی از این دست.
2. نورپردازی وظیفه‌ای یا موضعی
نورپردازی وظیفه‌ای جهت تامین نور برای فعالیت‌های خاصی مانند خواندن کتاب یا آرایش کردن در مقابل آینه استفاده می‌شود. این چراغ‌ها هرگز برای روشن کردن کل اتاق استفاده نمی‌شوند، و فقط یک بخش کوچک از اتاق را روشن می‌کنند. برای مثال لامپ‌های رومیزی یکی از منابع نورپردازی وظیفه‌ای محسوب می‌شود.
3. نورپردازی تاکیدی
نورپردازی تاکیدی، تزئینی‌ترین نورپردازی داخل ساختمان است. این نوع نورپردازی معمولا برای آن است که توجه همه را به چیزی که در خانه بیشتر از همه تحسین می‌کنید جلب کند؛ مانند نقاشی، شومینه یا قفسه کتاب. نورپردازی‌های توکار از این نوع به حساب می‌آیند.
چگونه برای هر بخش از خانه نورپردازی مناسب انتخاب کنیم؟
برای انتخاب نوع نورپردازی مناسب در هر بخش از خانه ابتدا باید جنبه کاربردی هر اتاق را در نظر داشته باشید. نورپردازی باید با توجه به آنچه اتاق برای آن استفاده می‌شود صورت گیرد. برای مثال قطعا مقدار نوری که برای اتاق مطالعه خود نیاز دارید نمی‌تواند با حمام یکسان باشد. اتاق مطالعه به نور زیادی نیاز دارد تا فشار کمتری به چشم وارد شود، چه نور طبیعی باشد و چه نور مصنوعی. در این مورد چراغ‌های رومیزی که قابلیت تنظیم نور را دارند انتخاب مناسبی هستند. در مقابل نورپردازی که در حمام صورت می‌گیرد باید به گونه‌ای باشد که بتوانید در نور ملایم، آرامش‌بخش‌ترین حالت ممکن را تجربه کنید و از زمان خود لذت کافی را ببرید. در روشویی سرویس بهداشتی نیز استفاده از دیوارکوب یا چراغ در دو طرف آینه حمام انتخاب بسیار مناسبی است.
نورپردازی هوشمند چه مزایایی دارد؟
روشنایی هوشمند به نوعی از سیستم روشنایی اطلاق می‌شود که از فناوری پیشرفته برای بهینه‌سازی و کنترل نور در یک فضا استفاده می‌کند. این نوع سیستم روشنایی هم در محیط‌های مسکونی و هم در محیط‌های تجاری قابل استفاده است و در مقایسه با سیستم‌های روشنایی سنتی طیف وسیعی از مزایا را ارائه می‌دهد. با این حال، مانند هر تکنولوژی دیگری، نورپردازی هوشمند نیز دارای معایبی است. در این مقاله، صرفا به بررسی مزایای این تکنولوژی خواهیم پرداخت.
1. صرفه‌جویی در انرژی
یکی از بزرگ‌ترین مزایای روشنایی هوشمند، قابلیت آن در صرفه‌جویی در انرژی است. این سیستم‌ها از سنسورها و کنترل‌گرهای پیشرفته برای تنظیم سطوح روشنایی در یک فضا بر اساس عواملی مانند میزان نور طبیعی، تصرف و زمان روز استفاده می‌کنند. این امر می‌تواند به کاهش مصرف انرژی و کاهش هزینه قبض برق کمک کند.
2. شخصی‌سازی
سیستم‌های روشنایی هوشمند سطح بالایی از شخصی‌سازی و کنترل را ارائه می‌دهند. کاربران می‌توانند نور را مطابق با ترجیحات خود تنظیم کنند. به عنوان مثال، آن‌ها می‌توانند نور را به گونه‌ای تنظیم کنند که در صبح روشن و پرانرژی باشد و در عصر ملایم‌تر و آرامش‌بخش‌تر باشد. سیستم‌های روشنایی هوشمند را می‌توان از راه دور و با استفاده از تلفن هوشمند یا تبلت کنترل کرد.
3. بالا بردن سطح امنیت
روشنایی هوشمند همچنین می‌تواند ایمنی و امنیت را بهبود بخشد. این سیستم می‌تواند طوری برنامه‌ریزی شود که هنگام تشخیص حرکت، چراغ‌ها را در بخش‌های خاصی روشن کند که می‌تواند مانع کار سارقان شود و برایشان امری بازدارنده باشد.
4. کمک به بهره‌وری بیشتر
سیستم‌های روشنایی هوشمند به کاربران اجازه می‌دهند تا سطوح روشنایی و دمای رنگ را متناسب با نیاز خود تنظیم کنند که این امر می‌تواند به بهبود تمرکز کمک کند و در نتیجه باعث عملکرد پویاتر و بازدهی بهتر افراد به هنگام مطالعه و کار کردن می‌شود.
5. دسترسی نامحدود، ساده و مناسب افراد ناتوان جسمی
کنترل روشنایی هوشمند ساده است. می‌توانید در رختخواب دراز بکشید، در محل کار پشت میز خود بنشینید و یا حتی در جزیره‌ای دورافتاده پشت تلفن همراه خود باشید و همچنان به سیستم هوشمند خود دسترسی داشته باشید. بدون هیچ محدودیتی. نورپردازی هوشمند همچنین به افرادی که مشکلات حرکتی دارند و نمی‌توانند به راحتی در خانه یا محل کار خود حرکت کنند و نور را بر اساس نیاز خود تنظیم کنند کمک بسزایی می‌کند.
نمونه‌هایی از بهترین نورپردازی‌های داخلی ساختمان
لازم است آشپزخانه پر از منابع نور متفاوت باشد. برای مثال در تصویر فوق چراغ‌های زیر کابینت به طور کلی به خوبی آشپزخانه را روشن کرده‌اند و لامپ هالوژن کوچک موجود در سقف فضایی را که چراغ‌های کابینت نمی‌توانند به آن دسترسی پیدا کنند، روشن می‌کنند. چراغ آویز سقفی بالای اوپن نیز مجموعه منابع نور موردنیاز یک آشپزخانه را کامل کرده است.
نور متمایل به آبی هالوژن سقفی و گرمای رنگ آباژورها ترکیب درست و آرام‌بخش موردنیاز یک اتاق خواب را فراهم کرده است.
در رابطه با سرویس بهداشتی، لامپ های روشویی باید در هر دو طرف آینه قرار بگیرند تا هیچ نقطه تاریکی باقی نماند.
بهترین منبع نور برای مرکز سالن پذیرایی لوستر است و در نقاط دیگر پذیرایی می‌توان از آباژور و روشنایی‌های توکار استفاده کرد.
همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد مطالعه نیاز به نور مستقیم و شدید دارد؛ بنابراین بهتر است اتاق مطالعه به گونه‌ای باشد که بتوان در آن از نور روز به بهترین شکل ممکن استفاده کرد و در کنار آن، از منابعی مانند چراغ‌مطالعه بهره برد.
نورپردازی سقف شاید رایج ترین شکل نورپردازی راهرو باشد.
نکات و راهنمای خرید تجهیزات روشنایی برای خانه
- مهم نیست که درنهایت چه نوع روشنایی و نورپردازی را انتخاب می‌کنید، سعی کنید مطمئن شوید که از لامپ‌های کم‌مصرف استفاده می‌کنید.
- لامپ‌های ال‌ای‌دی گزینه‌های مناسبی برای خرید هستند، زیرا عمر طولانی‌تری دارند و نسبت به لامپ‌های رشته‌ای معمولی از برق کمتری استفاده می‌کنند.
- سایز و نوع لامپ و تجهیزات روشنایی را با توجه به اندازه محیط انتخاب و تهیه کنید
- هنگام انتخاب نوع تجهیزات روشنایی به رنگ دیوارها و مبلمان توجه کنید و متناسب با آن‌ها خرید کنید.
- اگر قصد خرید لوستر و چراغ‌های آویز و سقفی را دارید به ارتفاع و شکل سقف توجه کنید.
- قبل از خرید انواع روشنایی به جنبه کاربردی فضای موردنظر توجه کنید و با توجه به آن نوع روشنایی را انتخاب کنید
نورپردازی، معجزه‌ای در طراحی داخلی
امروزه نورپردازی یکی از با‌ارزش‌ترین و کاربردی‌ترین عناصری است که طراحان حرفه‌ای از آن برای تغییر هر فضایی مطابق با نیاز مشتری استفاده می‌کنند. نورپردازی مناسب می‌تواند محیطی ساده و دلگیر را به محیطی گرم و صمیمی تبدیل کند و فضای کوچک خانه شما را با ایجاد توهم بصری برای افراد، بسیار بزرگ‌تر نمایش دهد، و این چیزی کم‌تر از معجزه نیست.
بیشتر بخوانید:
تاثیر نور محیط بر تمرکز
سوالات متداول
آیا استفاده از سیستم روشنایی هوشمند مقرون به صرفه است؟
تهیه سیستم روشنایی هوشمند در ابتدا ممکن است کمی هزینه‌بر باشد، اما به‌مرورزمان و با توجه به کمکی که به صرفه‌جویی انرژی می‌کند، از نظر اقتصادی بسیار به صرفه است و به میزان زیادی هزینه‌های انرژی شما را کاهش می‌دهد.
نورپردازی طبیعی کیفیت بالاتری ارائه می‌دهد یا نورپردازی مصنوعی؟
بدیهی است که نور روز نسبت به نور مصنوعی کیفیت بالاتری دارد و تا جایی که امکان دارد باید از نور طبیعی در نورپردازی خانه بهره برد. اما به هر جهت به دلیل محدودیت زمان استفاده از نور روز چاره‌ای جز به‌کارگیری نور مصنوعی در کنار نور طبیعی وجود ندارد.
مهمترین نکته در تهیه تجهیزات روشنایی چیست؟
هنگام تهیه تجهیزات روشنایی باید بدانید که فضای موردنظر برای چه کاری استفاده می‌شود و کارکرد اصلی آن چیست تا بتوانید متناسب با آن تجهیزات موردنیاز خود را خریداری نمایید.